بهترین روش برای تیز کردن تبر چیست؟
تبر کند خطرناک است. متوجه خواهید شد که نیروی بیشتری وارد میکنید، حرکات غیرکنترل شده ای انجام می دهید و لازم نیست توضیح دهیم که این کار چه عواقبی میتواند داشته باشد. با یک تبر فوق العاده تیز، احتمال لغزش کمتر است و میتوانید با استفاده از تکنیک، و نه زور زیاد، هیزم بشکنید. این کار هم ایمن تر است و هم کمتر خسته کننده!
علاوه بر نگهداری از دسته تبر، مهم است که مطمئن شوید لبه آن تیز باقی میماند. ما اغلب از سنگهای تیزکننده برای تیز کردن تبر استفاده میکنیم. در این مقاله به شما میگوییم که چگونه یک تبر آسیب دیده یا کند را تیز کنید، چگونه تبری که هنوز در وضعیت خوبی است را تیز نگه دارید و البته، همه چیز درباره حالت درست بدن هنگام تیز کردن تبر را توضیح میدهیم.
تیز کردن زبر(coarse sharpening)
وقتی میگوییم تیز کردن زبر، منظورمان تعمیر لبه آسیب دیده است. آیا لبه تبر دارای بریدگی است؟ اگر چنین است، در دسته بندی “تیز کردن زبر” قرار میگیرد. برای تیز کردن تبر، به یک سوهان یا سنگ تیزکننده زبر (پوشش داده شده با الماس) نیاز دارید. هرچه دانه های سنگ زبرتر باشد، سنگ مقدار بیشتری از مواد را از سطح لبه برمیدارد. از چرخ سنگ ساب استفاده نکنید، زیرا میتواند فولاد را بیش از حد گرم کند و سختی فولاد را تحت تأثیر قرار دهد.
یک سنگ تیزکننده الماس پوش، مواد بیشتری نسبت به یک سنگ تیزکننده سرامیکی برمی دارد و بنابراین برای تعمیر یک تبر آسیب دیده عالی است. اما آیا واقعاً باید یک تبر آسیب دیده را تیز کنید؟
آیا لبه تراشه خورده است؟ نگران نباشید، لازم نیست فوراً تبر را کنار بگذارید. میتوانید تراشه را تیز کنید یا همانطور که هست رها کنید. اگر آن را رها کنید، تراشه بهمرور زمان با استفاده و تیز کردن تبر از بین میرود. همچنین میتوانید تراشه را با یک سنگ تیزکننده الماس پوش بسیار زبر (یا زبر اضافی) از بین ببرید. با این حال، به خاطر داشته باشید که در این فرآیند مقدار قابل توجهی از مواد لبه تبر برداشته میشود.
تیز کردن نرم (fine sharpening)
وقتی میگوییم “تیز کردن نرم”، منظورمان تیز کردن لبهای نسبتاً تیز یا سالم است. دو نوع تراش معمولاً برای تبرها استفاده میشود: تراش محدب و تراش اسکندیناوی.
یک لبه محدب استحکام بیشتری دارد، زیرا جرم بیشتری دقیقاً پشت لبه قرار دارد. با این حال، تیز کردن آن به تمرین نیاز دارد، زیرا زاویه ثابتی برای تیز کردن استفاده نمیکنید.
تبر با تراش اسکندیناوی تیزتر اما کمتر قوی است. بنابراین، این نوع تراش بیشتر برای تبرهای دستی یا کنده کاری مناسب است. تیز کردن یک لبه اسکندیناوی آسانتر است، زیرا زاویه ای ثابت را هنگام تیز کردن حفظ میکنید.
حالت بدن و تکنیک (Posture and technique)
آیا ترجیح میدهید تبر خود را در خانه تیز کنید؟ مشکلی نیست! یکی دیگر از گزینه ها برای تیز کردن تبر این است که آن را در یک گیره ثابت کنید. با این کار، تبر محکم نگه داشته میشود و میتوانید از هر دو دست برای تیز کردن استفاده کنید. به این ترتیب، زاویه تیز کردن را به خوبی حفظ کرده و به راحتی تبر را هدایت میکنید.
چند تکنیک وجود دارد که میتواند از بریدگی دست جلوگیری کند، اما اکیداً توصیه میکنیم هنگام شروع کار حتماً از دستکش ایمنی استفاده کنید.
سنگهای تیزکننده (sharpening stones)
هنگام تیز کردن تبر، استفاده از سنگهای تیزکننده کوچک را توصیه میکنیم. زیرا با این سنگها حرکات دایره ای کوچک راحت تر است و سنگ سبکتر است. در زیر چند گزینه برای تیز کردن تبر آورده شده است.
صیقل دادن تبر
در نهایت، میتوانید از کمربند چرمی صیقل دهنده نیز استفاده کنید. یک طرف آن را، مثلاً با استفاده از گیره، محکم کنید و طرف دیگر را نگه دارید، سپس تبر را روی کمربند بهصورت “دور از لبه” حرکت دهید. اگر لبه تیز تبر را به سمت کمربند حرکت دهید، بلافاصله آن را خواهید برید.
با این روش، آخرین نواقصی را که ممکن است با چشم دیده نشوند، از لبه تبر حذف میکنید.
ماشینهای تیزکننده برقی (Electric sharpening machines)
البته، روشهای دیگری نیز برای تیز کردن تبر وجود دارد. چندین دستگاه تیزکننده نواری برای تیز کردن تبرها ایده آل هستند. به عنوان مثال، دستگاههای Work Sharp Multi Sharpener Ken Onion Edition و Work Sharp گزینه های خوبی هستند.
مدل Ken Onion Edition دارای نوارهای تیزکننده با دانه بندی های ۱۲۰، ۲۲۰، ۱۰۰۰، ۳۰۰۰ و ۶۰۰۰ است. بنابراین میتوانید ابتدا هرگونه نقص را از لبه تبر حذف کنید و شکل لبه را بازسازی کنید. سپس با استفاده از نوارهای دیگر، لبه را دوباره به اندازه تیغ تیز کنید.
این دستگاه به شما امکان میدهد زاویه تیز کردن را بین ۱۵ تا ۳۰ درجه (و تمام مقادیر بین این دو) تنظیم کنید. این ویژگی برای تبرها ایده آل است، زیرا معمولاً از زاویه ۳۰ درجه برای تیز کردن آنها استفاده می شود.
مدل Knife & Tool Sharpener دارای سه نوار تیزکننده با دانه بندی ۸۰، ۲۲۰ و ۶۰۰۰ است. اگرچه گزینه های کمتری دارد، اما به دلیل نوار دانه بندی ۸۰، برای لبه های بسیار کند عالی است. این دستگاه زاویه تیز کردن را در ۲۰، ۲۵ و ۶۵ درجه تنظیم میکند. بنابراین، برای تیز کردن تبرها کمتر از نسخه Ken Onion مناسب است.
تست تیزی
برای اطمینان از اینکه لبه تبر به اندازه کافی تیز است، میتوانید بهآرامی لبه را با زاویه ۴۵ درجه روی ناخن شست خود قرار دهید. اگر تبر سر بخورد، به اندازه کافی تیز نیست. همچنین میتوانید یک تکه کاغذ را با تبر ببرید تا تیزی آن را امتحان کنید.
نکته:
وقتی آماده شروع یک ماجراجویی جدید با تبر و سنگ تیزکننده خود میشوید، چه چیز دیگری باید همراه داشته باشید؟ بله! یک جعبه کمکهای اولیه!
تست کاغذ
با تست کاغذ میتوانید بررسی کنید که آیا تبر شما واقعاً به اندازه تیغ تیز است یا خیر.